Dầu hướng dương, được sản xuất từ hạt của cây hướng dương, là một trong những loại dầu thực vật phổ biến nhất trên thế giới. Chúng không chỉ có hàm lượng acid béo không bão hòa cao và các dưỡng chất thiết yếu, mà trong các món ăn chúng cũng cực kỳ quan trọng. Trong bài viết này, hãy cùng Foodnk tìm hiểu quy trình công nghệ sản xuất dầu hướng dương nhé!
Tổng quan về hướng dương
Cây hướng dương có tên khoa học là Helianthus Annuus, thuộc họ Cúc (Asteraceae) – là loài cây thân thảo lâu năm. Chúng còn được gọi với nhiều tên gọi khác như: Hướng nhật quỳ, quỳ tử, quỳ hoa tử…
Hạt được chiết xuất lấy dầu, dầu hướng dương là nguồn dầu ăn nguyên chất lớn thứ hai sau dầu olive, hạt có dầu được sản xuất và tiêu thụ đứng thứ ba trên thế giới.
Mỹ, Ukraine và Aragentina là những quốc gia chính sản xuất hoa hướng dương trên thế giới. Ở Mỹ hơn 60% hạt được thu hoạch để sản xuất dầu, 40% còn lại được sử dụng làm hạt giống và sản xuất các sản phẩm phụ khác.
Để sản xuất ra sản phẩm chất lượng cao, quá trình sản xuất phải tuân theo một quy trình công nghệ nghiêm ngặt và hiện đại.
Thuyết minh quy trình sản xuất
Thu hoạch và chọn lựa nguyên liệu
Bắt đầu quá trình sản xuất dầu hướng dương bằng việc thu hoạch hạt từ nơi. Việc lựa chọn nguyên liệu là một bước quan trọng để đảm bảo sản phẩm cuối cùng đảm bảo an toàn thực phẩm và không bị thiếu hụt dưỡng chất. Sau khi thu hoạch, các hạt được vận chuyển đến nhà máy chế biến.
Làm sạch và xử lý nguyên liệu
Tại nhà máy, nguyên liệu hạt hướng dương sẽ được làm sạch kỹ lưỡng để loại bỏ tạp chất và bụi bẩn. Đây là bước quan trọng để đảm bảo quá trình chế biến diễn ra trong môi trường an toàn và sạch sẽ.
Sấy khô
Hạt hướng dương sau khi được làm sạch sẽ được sấy khô để giảm độ ẩm, giúp quá trình ép dầu diễn ra hiệu quả hơn. Sấy khô cũng giúp bảo quản hạt tốt hơn trong quá trình lưu trữ.
Ép dầu
Có hai phương pháp chính để ép dầu từ hạt hướng dương: ép lạnh và ép nóng.
- Ép lạnh: Phương pháp này giúp giữ nguyên các dưỡng chất và hương vị tự nhiên của dầu. Hạt hướng dương được ép ở nhiệt độ thấp, tạo nên dầu có màu vàng nhạt và hương thơm dịu nhẹ.
- Ép nóng: Hạt hướng dương được ép ở nhiệt độ cao hơn để tăng hiệu suất trích dầu. Tuy nhiên, phương pháp này có thể gây thiếu hụt một số dưỡng chất quan trọng do tác động của nhiệt độ cao.
Tinh chế và lọc dầu
Dầu hướng dương sau khi được ép ra sẽ trải qua quá trình tinh chế và lọc để loại bỏ các tạp chất còn lại và đảm bảo dầu có màu sắc trong suốt với vị tinh khiết. Các phương pháp tinh chế bao gồm lọc cơ học và hóa học, tuỳ thuộc vào yêu cầu của sản phẩm cuối cùng.
Đóng gói và bảo quản
Dầu hướng dương sau khi được tinh chế sẽ trải qua quá trình kiểm tra chất lượng kỹ lưỡng trước khi được đóng gói. Dầu được đóng gói trong các chai thủy tinh hoặc nhựa, đảm bảo kín khí để giữ được chất lượng và hương vị. Quá trình đóng gói phải tuân thủ các tiêu chuẩn vệ sinh nghiêm ngặt để đảm bảo an toàn thực phẩm.
Kiểm tra chất lượng
Trước khi mang ra thị trường, dầu hướng dương phải trải qua các bước kiểm tra chất lượng cuối cùng. Đảm bảo tuân thủ đủ các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm và yêu cầu của người tiêu dùng. Các yếu tố được kiểm tra bao gồm độ trong, màu sắc, mùi vị và thành phần dinh dưỡng.
Tạm kết
Quy trình công nghệ sản xuất đòi hỏi sự kết hợp chặt chẽ giữa công nghệ hiện đại và quy trình kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt. Sự tỉ mỉ và chính xác trong quy trình sản xuất không chỉ đảm bảo chất lượng sản phẩm mà còn là yếu tố quan trọng giúp tăng giá trị của dầu hướng dương trên thị trường thực phẩm toàn cầu.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1] de Oliveira Filho, Josemar Gonçalves, and Mariana Buranelo Egea. “Sunflower seed byproduct and its fractions for food application: An attempt to improve the sustainability of the oil process.” Journal of Food Science 86.5 (2021).
[2] Raß, Michael, Christian Schein, and Bertrand Matthäus. “Virgin sunflower oil.” European Journal of Lipid Science and Technology 110.7 (2008).
Kiều Trang
