Rượu là thức uống có nhiều loại với nồng đồ cồn khác nhau. Hơn nữa, đa số các loại rượu đều phải qua quá trình chưng cất. Vậy chưng cất rượu là gì và quá trình này hoạt động ra sao? Trong bài viết sau, Foodnk sẽ cùng bạn tìm hiểu về những vấn đề này nhé!
Chưng cất rượu là gì
Chưng cất là một thuật ngữ quen thuộc khi sản xuất rượu. Quá trình này chỉ xảy ra khi sản xuất những loại rượu có nồng độ cồn cao. Việc dùng nhiệt để tách hỗn hợp đồng thể (dung dịch) của chất lỏng dựa trên độ bay hơi được gọi là chưng cất.
Cả dung môi và chất tan đều bay hơi khi thực hiện chưng cất. Nó khác với quá trình cô đặc ở chỗ chỉ có mỗi bay hơi khi thực hiện cô đặc mà thôi. Vì áp suất hơi của các chất lỏng khác nhau tại cùng một nhiệt độ. Do đó quá trình chưng cất dựa trên nhiệt độ của chất lỏng tham gia.
Thực chất ở Việt Nam sử dụng phương pháp làm rượu bằng chưng cất rất nhiều. Trong khi ở các nước phương Tây thì ít sử dụng phương pháp này. Ví dụ như sản xuất rượu vang từ nhỏ hoặc rượu từ các loại trái cây chỉ thông qua quá trình lên men.
Nguyên lý hoạt động
Bay hơi và ngưng tụ là nguyên lý hoạt động của quá trình chưng cất làm rượu. Do rượu có nhiệt độ sôi thấp hơn nước (khoảng 78oC). Vì vậy rượu dễ dàng bay hơi tách ra khỏi hỗn hợp rượu (dung dịch thu được sau quá trình ủ men với cơm rượu). Sau đó, hơi rượu được làm lạnh qua một đường ống. Nhờ vậy, rượu được chuyển thành dụng dịch lỏng và đưa ra ngoài.
Ta sẽ thu được nhiều cấu tử khi chưng cất. Và bấy nhiêu cấu tử sẽ thu được bấy nhiêu sản phẩm. Ví dụ như đối với hệ nước thì acid acetic sản phẩm đỉnh là nước, sản phẩm đáy chủ yếu gồm acid acetic và một ít nước.
Các phương pháp sản xuất rượu bằng chưng cất
Dùng nồi nấu rượu
Phương pháp này sẽ khó giúp rượu có nồng độ cao và tinh khiết. Đây là phương pháp truyền thống được áp dụng hàng trăm năm. Nồi nấu có thể là chất liệu đồng, gang hoặc inox. Song việc rượu được làm theo phương pháp này sẽ sử dụng than củi (phù hợp với cơ sở quy mô nhỏ).
Dùng nồi nấu để chưng cất sẽ có tỉ lệ bay hơi cao nên năng suất thấp. Thêm vào đó sẽ tốn thời gian và công sức.
Dùng tháp chưng cất
Nhận thấy những nhược điểm của phương pháp làm rượu bằng nồi chưng cất. Thế nên phương pháp tháp chưng cất đã ra đời. Khi cho hơi rượu qua các tầng tháp sẽ cho rượu có nồng độ cồn cao như mong muốn.
Đồng thời, rượu có độ tinh khiết hơn. Tuy ở phương Tây chủ yếu sản xuất rượu bằng cách lên men. Thế nhưng tháp chưng cất lại được phương Tây áp dụng cho dòng rượu Whisky, Tequila,…
Phương pháp chân không
Phương pháp này thực hiện thực hiện ở điều kiện áp suất thấp. Nó được áp dụng trong các lĩnh vực như dược phẩm, dầu khí, hóa học cao nhiều hơn so với sản xuất rượu. Sau khi ủ men với cơm, hỗn hợp rượu được chưng cất chân không. Rượu sẽ bay hơi nhanh trong môi trường này nên hương vị rượu được giữ lại tối đa.
Thúy Duy
